
Η τρέχουσα τουριστική περίοδος χαρακτηρίζεται από την αθρόα άφιξη τουριστών από το εξωτερικό, αλλά και την οικονομική αδυναμία των Ελλήνων να κάνουν διακοπές στον τόπο τους.

Το νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζει τα κρίσιμα ζητήματα του υπερτουρισμού – η φέρουσα ικανότητα πολλών περιοχών έχει φθάσει στα όριά της – της μονόπλευρης τουριστικής ανάπτυξης, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς κανόνες και χωρίς έλεγχο

Ο τουρισμός αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας.

Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η σημασία του για την οικονομία.

Όμως η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού δεν πρέπει να αποτελεί τη μοναδική προοπτική για τον τόπο και τους νέους ανθρώπους, καθώς μάλιστα αυτός (ο τουρισμός) εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες (κλίμα-ερημοποίηση, διεθνές πολιτικό περιβάλλον-πόλεμοι, οικονομία).

Στο πλαίσιο ενός άλλου παραγωγικού υποδείγματος, πρέπει να συνδεθεί και να ασκείται σε συνδυασμό με τις άλλες παραγωγικές δραστηριότητες, την πρωτογενή παραγωγή και τη μεταποίηση.
Μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής, για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού «Ενίσχυση των τουριστικών υποδομών και της τουριστικής εκπαίδευσης, επικαιροποίηση του πλαισίου άσκησης του επαγγέλματος των ξεναγών και των χρονομεριστικών μισθώσεων, ρυθμίσεις τουριστικών φορέων και άλλες διατάξεις για την ενίσχυση του τουρισμού», είπα, μεταξύ των άλλων, τα εξής:

Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού συζητείται εν μέσω της τρέχουσας τουριστικής περιόδου, η οποία χαρακτηρίζεται από την αθρόα άφιξη τουριστών από το εξωτερικό, αλλά και την οικονομική αδυναμία των Ελλήνων να κάνουν διακοπές στον τόπο τους.

Ενώ η χώρα μας αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα, λόγω του υπερτουρισμού – η φέρουσα ικανότητα πολλών περιοχών έχει φθάσει στα όριά της – της μονόπλευρης τουριστικής ανάπτυξης, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς κανόνες και χωρίς έλεγχο, συζητείται ένα νομοσχέδιο εκτός τόπου και χρόνου, με ρυθμίσεις τεχνικού χαρακτήρα, πρόχειρες και αποσπασματικές.

Ένα νομοσχέδιο που δεν αγγίζει τα κρίσιμα ζητήματα, όπως είναι η ανάγκη για ρύθμιση του καθεστώτος εργασίας και προστασία των εργαζομένων (στον τουρισμό), για τη στήριξη των μικρών και μεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων, για την εισαγωγή κανόνων, προκειμένου να θεσμοθετηθούν εργαλεία με σκοπό την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και εν τέλει την ανθεκτική, βιώσιμη και αειφόρο τουριστική ανάπτυξη.

Στο νομοσχέδιο προβλέπονται ρυθμίσεις για την οργανωμένη «τουριστική κατασκήνωση πολυτελούς διαβίωσης», όπου θα μπορούν πλέον να κατασκευάζονται μόνιμες κατασκευές, αφού, θεωρούμενες κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, θα ανεγείρονται σε εκτός σχεδίου περιοχές, όπου θα παρέχεται η δυνατότητα διαμονής, εστίασης και αναψυχής τουριστών.

Έτσι ακυρώνεται η «λογική» των προσωρινών εγκαταστάσεων των κάμπινγκ και προωθούναι «από την πίσω πόρτα» μόνιμες εγκαταστάσεις χωρίς επαρκή μελέτη για την περιβαλλοντική προστασία.

Με τη χωροθέτηση τουριστικών λιμενικών εγκαταστάσεων, επιδιώκεται η ικανοποίηση της αυξημένης ζήτησης για θέσεις ελλιμενισμού, ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, μέσω της αύξησης των θέσεων ελλιμενισμού μέχρι 10 % επιπλέον των εγκεκριμένων θέσεων, χωρίς την τροποποίηση χωροθέτησης του τουριστικού λιμένα.

Η χρονική διάρκεια της χωροθέτησης ορίζεται μέχρι πέντε έτη και ετησίως μέχρις εννέα μήνες. Η τοποθέτηση των πλωτών εξεδρών «βαπτίζεται» με τη συγκεκριμένη ρύθμιση «προσωρινή» και έτσι δεν απαιτείται νέα τροποποίηση της άδειας χωροθέτησης. Ουσιαστικά παρέχεται η δυνατότητα στις μαρίνες να αυξήσουν τις θέσεις ελλιμενισμού έως 10 % χωρίς να πραγματοποιήσουν «μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων».

Αυτές οι «αυξήσεις» μπορούν να επιφέρουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις ανάλογα με την περιοχή και το είδος των επεκτάσεων, χωρίς μάλιστα να υπάρχουν διαδικασίες ελέγχου για το μέγεθός τους, και την εξασφάλιση της ασφαλούς πλεύσης εντός των τουριστικών λιμένων, μετά απ΄ αυτές.

Έτσι, εξυπηρετούνται συγκεκριμένα επιχειρηματικά «μεγάλα και ισχυρά» συμφέροντα, κυρίως ξενοδοχειακών ομίλων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η μικρομεσαία τουριστική επιχειρηματικότητα, οι εργαζόμενοι στον τομέα του τουρισμού, η προστασία του περιβάλλοντος και η ανάγκη των λαϊκών οικογενειών για προσιτές διακοπές.

Στο πλαίσιο του ιατρικού τουρισμού, το μητρώο ιατρικών παρόχων τηρείται μέχρι σήμερα στον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.).

Με την προτεινόμενη τροποποίηση, αυτό αφαιρείται από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και το Υπουργείο Υγείας, και επανιδρύεται στο Υπουργείο Τουρισμού!!

Είναι προφανής η αντίληψη, ότι το «οικονομικό» κυριαρχεί, επικρατεί και επί της υγείας.

Για τους επαγγελματίες ξεναγούς δημιουργείται ένα ασφυκτικό κλίμα.

Προβλέπεται υποβάθμιση του επαγγέλματός τους, που χαρακτηρίζεται κατ΄ ευφημισμόν «εκσυγχρονισμός», αφού ξενάγηση δεν νοείται χωρίς σοβαρή εκπαίδευση, χωρίς κατάρτιση, χωρίς εμπειρία και χωρίς προστασία (του επαγγέλματος).

Δίδεται το δικαίωμα στον οποιονδήποτε να ξεναγεί εκτός περιφραγμένων αρχαιολογικών χώρων και μουσείων, περιορίζοντας τους ξεναγούς, να ασκούν τη δραστηριότητά τους μόνον εντός περίκλειστων αρχαιολογικών χώρων και μουσείων και αποκλείοντάς τους από τη «διαδρομική ξενάγηση».

Με αυτόν τον τρόπο παραγνωρίζεται ο ρόλος του διαμεσολαβητή που έχουν οι ξεναγοί μεταξύ της χώρας μας και των επισκεπτών, αφού αποτελούν τους πιστοποιημένους εκπροσώπους της που προσφέρουν, εκτός των επιμέρους πληροφοριών, και τη γενική εικόνα της Ελλάδας.
Άλλωστε, προκειμένου να ανταποκρίνονται σ΄ αυτό το ρόλο, έχει διαμορφωθεί και η εκπαίδευσή τους, μέσω των κρατικών σχολών.

Με τις προτεινόμενες αλλαγές, οι ξεναγοί περιορίζονται στο ρόλο των εργαζόμενων μιάς στάσης και μιάς χρήσης, ενώ ζητείται από αυτούς, να αναλαμβάνουν την ξενάγηση σε φυσικούς και πολιτιστικούς τόπους, την παροχή πληροφοριών και την ερμηνεία της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Για τις σχολές ξεναγών δεν υπάρχει πρόβλεψη για την άμεση αντιμετώπιση της υποβάθμισής τους και την άρση της παύσης λειτουργίας κάποιων εξ αυτών.

Παρά τις κυβερνητικές υποσχέσεις περί στήριξης και αναβάθμισής τους, τις υπονομεύει και παραπέμπει τη λειτουργία τους σε μελλοντικές υπουργικές αποφάσεις.

Τέλος, δεν ενισχύεται ο έλεγχος των παράνομων ξεναγήσεων

Λέγεται, ότι ο τουρισμός αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας.

Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η σημασία του για την οικονομία.

Όμως η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού δεν πρέπει να αποτελεί τη μοναδική προοπτική για τον τόπο και τους νέους ανθρώπους, καθώς μάλιστα αυτός (ο τουρισμός) εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες (κλίμα-ερημοποίηση, διεθνές πολιτικό περιβάλλον-πόλεμοι, οικονομία).

Στο πλαίσιο ενός άλλου παραγωγικού υποδείγματος, πρέπει να συνδεθεί και να ασκείται σε συνδυασμό με τις άλλες παραγωγικές δραστηριότητες, την πρωτογενή παραγωγή και τη μεταποίηση.